Schemat coachingu Poniżej wyszczególniony został schemat procesu coachingowego, który warto stosować w przebiegu wspólnej pracy z klientem lub w autocoachingu. Niektóre elementy jak feed-back, zadania domowe, ćwiczenia towarzyszą całemu procesowi i są powtarzane wielokrotnie. Ilekroć pojawia się impas zazwyczaj należy wrócić do kroku pierwszego – ustalenia celów. Najczęściej elementy hamujące, spadek motywacji, opór pojawiają się wówczas, gdy klient przestał utożsamiać się z celami, realizuje cele zbyt mało motywujące lub wtedy, gdy realizował cele zastępcze, pod którymi kryją się nieuświadomione lub utajnione cele właściwe. Wówczas powrót do kroku pierwszego (ustalenie i zwymiarowanie celów), nawet w bardzo już zaawanasowanym coachingu, pozwala na wzrost motywacji i uzyskanie spodziewanych efektów w finale coachingu. Spis treści Cel Efekty Miary Pytania whitmorowskie Plany Ćwiczenia Zadania domowe Feed-back Ocena rezultatów Podsumowanie schametu coachingu zestaw ćwiczeń coachingowych Cel Ustal i zapisz swój cel. Używaj pierwszej osoby liczby pojedynczej. Pamiętaj cel to zamiar (np. chcę wyjechać na tygodniowe wczasy w lipcu). Cel określa kierunek dążenia, czyli dokąd i w jakim celu zmierzasz? Powinien być sformułowany bez zaprzeczeń – co chcę uzyskać, osiągnąć, dokąd zmierzam (bez zaprzeczeń – np. czego nie chcę). Jeśli pojawia się zaprzeczenie, ustal – co chcesz uzyskać pozytywnego w zamian za to, czego nie chcesz (np. nie chcę czuć się zmęczony po wykonaniu ćwiczeń gimnastycznych). Co chcesz w zamian? (np. chcę czuć energię). Efekty Ustal jakiego efektu spodziewasz się na mecie. Cel to pozycja startowa. Efekt zaś odpowiada na pytanie o spodziewany rezultat. Wynik, tylko wtedy jest wartościowy (sensowny), gdy pozwala zrealizować potrzeby w kategoriach korzyści. Co z tego, że masz zamiar np. wyjechać na wakacje, jeśli nie odpowiadasz sobie, już w fazie planów, na pytanie jak zamierzasz wypoczywać, co będziesz robić, jakie potrzeby w jaki sposób zrealizujesz i jakie konkretnie korzyści osiągniesz? Czy będzie to np. opalenizna czy wysypianie się, czy też zwiedzanie? Ważne jest też ustalenie, które ze spodziewanych korzyści są absolutnie konieczne od uzyskania (graniczne) i bez nich cały projekt straci sens, które zaś mogą nie być zrealizowane w całości lub pominięte (np. opalenizna w czasie urlopu). Pomocne jest zwizualizowanie zarówno celu (poczuj, wyobraź sobie, usłysz dźwięki, słowa) jak i efektu (co poczujesz, zobaczysz, czego doświadczysz, co usłyszysz) gdy osiągniesz spodziewane korzyści. Miary Zwymiaruj postawiony cel. Jak wiesz, istnieje wiele sposobów tworzenia mocnych, wyrazistych wskaźników. Jednak najprostszym i najszybszym jest zadanie trzech pytań: Czy twój cel jest w zakresie twojego, przynajmniej częściowego, wpływu i kontroli? Pytania uzupełniające: Jak będziesz kontrolować swój wpływ? Na czym polega twój wpływ na przebieg działań? Co kontrolujesz i w jaki sposób? Czy twój cel jest ekologiczny? Pytania uzupełniające: Co świadczy o ekologiczności? Jakie istnieją dowody na ekologiczność? Czy wszyscy realni i potencjalni udziałowcy zostali uwzględnieni? Czy twój cel jest użyteczny? Pytania uzupełniające: Co świadczy o jego funkcjonalności? Czy zmiana, którą przyniesie, pozwoli ci się czuć tak jak chcesz się czuć? Czy myśląc i działając w zaplanowany sposób odniesiesz sukces o jakim myślisz? Pytania whitmorowskie Kiedy już cel i efekt są ustalone pomocne jest utwierdzenie się, że wszystkie aspekty zostały rozpatrzone. Znakomicie sprawdzają się wówczas pytania opracowane przez Johna Whitmore’a, prezentowane wcześniej. Jeśli w wyniku zastosowania pytań pojawiają się wątpliwości co do realizowanego celu i spodziewanego sukcesu (efekty) wówczas należy rozpocząć prace nad celem od początku i wykonać bardziej wnikliwe wymiarowanie, np. przy pomocy metody SMART. Następnie kolejny raz skanujemy nasz cel z użyciem pytań whitmorowskich. Plany Przebieg coachingu korzystnie jest zaplanować. Plan powinien odpowiadać dążeniom klienta od zamiaru (cel = start) do rezultatu (efekt = meta). Jeżeli zdaniem klienta cel jest bardzo złożony, warto go podzielić na etapy. Należy plan zapisać z uwzględnieniem poszczególnych składowych. Kolejne zatem kroki (cele pośrednie, czyli etapy) mogą stanowić również fazy coachingu. Dalsze spotkania (sesje) poświęcone są dopracowaniu elementów planu, a także jego realizacji w szczegółach. Następnie omawiane są strategie klienta stosowane wobec napotykanych przeszkód, a także cząstkowe sukcesy, które prowadzą do realizacji głównego zamiaru. Ćwiczenia W czasie kolejnych spotkań (sesji) warto stosować gotowe, sprawdzone ćwiczenia, dzięki którym klient będzie mógł konfrontować się z własnym oporem, rozwiązywać wątpliwości, doprecyzowywać szczegóły i uzyskiwać zasoby, dzięki którym będzie zmierzał do rezultatu. Warto posiłkować się zestawem ćwiczeń, których skuteczność została potwierdzona w praktyce. Zazwyczaj jedno, dwa ćwiczenia wypełniają czas typowej sesji indywidulanej lub grupowej. Warto techniki przeprowadzać sprawnie, po wcześniejszym przećwiczeniu lub posiłkować się instrukcją. Każde ćwiczenie z użyciem przestrzeni, rekwizytów, angażujące klienta lub grupę do aktywności ma wielokrotną przewagę nad sesją opartą na rozmowie. Rozmawiamy przez większą część życia i z większości rozmów, zwłaszcza potocznych, nic nie wynika. Przywykliśmy do nieustannego mielenie słów. Coaching, właśnie z uwagi na swe sportowe korzenie, jest aktywnym działaniem i ćwiczeniem. Zadaniem coachingu jest docieranie do właściwych zasobów prowadzących do efektu, wzrost lub tworzenie nowych kompetencji, a wraz z nimi nowych metod, skuteczniejszego, niż poprzednie, działania. Zadania domowe Zadania domowe to trening właściwy. Bez niego niemożliwe jest osiągnięcie sukcesu, a obietnice „cudownej, błyskawicznej zmiany” szybko okażą się iluzją. Tak jak w sporcie masa mięśniowa musi wzrosnąć, a nadmiar tłuszczu ulec spaleniu, tak również w treningu kreatywności, zarządzania czy sprzedaży – potrzebna jest długotrwała, stopniowa zmiana jakości. W sporcie mięśnie muszą stać się bardziej elastyczne i odporne na zmęczenie, gotowe do wzmożonego wysiłku. W ślad za tym idzie zwiększenie wydolności oddechowej oraz odporności na długotrwałe przeciążenie. Efekty te możliwe są do uzyskania tylko dzięki konkretnym ćwiczeniom. Jeśli mają być trwałe, potrzebna jest nie tylko wytrwałość, lecz również czas i zmiana nawyków. Zadania domowe służą zatem nie tylko wprowadzeniu zmiany, lecz również jej utrwaleniu. Dlatego też spełniają rozliczne, kluczowe dla coachingu funkcje. Eksperymenty – pozwalają doświadczać, próbować, sprawdzać. Warto organizować eksperymenty w mikroskali, zanim zaczną dotyczyć ważnych spraw życiowych o charakterze nieodwracalnym (np. zamiast rozwodu warto podjąć eksperyment w postaci tygodniowej separacji). Eksperyment coachingowy zazwyczaj ma charakter testu, sprawdzania, próby nowego stylu działania, nowej metody lub modelu działania (np. wypożyczenie na próbę samochodu z automatyczną skrzynią biegów, delegowanie zadań nowemu pracownikowi, zastąpienie jednego składnika potrawy innym itp.). Zadania kreatywne – pozwalają na wychodzenie z obszaru schematów, na podejmowanie nowych metod działania. To obszar twórczości, dzięki której pojawiają się innowacje, uproszczenia, szybsze metody działania lub rozwiązania niestandardowe, dzięki którym powstają całkowicie nowe rozwiązania, usługi lub produkty. Gotowe ćwiczenia – umożliwiają utrwalanie nabytych już umiejętności. Są jak ćwiczenia sportowe. Raz dobrze skonstruowane pozwalają rozwijać i umacniać wybrane kompetencje np. ćwiczenie fizyczne tabata, asertywność, prowadzenie rozmów w obcym języku, jazdę na nartach na oblodzonym stoku, używanie skrótów klawiszowych na komputerze itd. Ich bazę można łatwo pozyskać w internecie lub literaturze, np. jak prawidłowo ćwiczyć tzw. brzuszki. Kontynuacje – polegają na dokańczaniu tematów i ćwiczeń zapoczątkowanych na sesji coachingowej. Wówczas klient samodzielnie rozwija pomysły, domyka temat poruszony na sesji, uzupełnia go o własne przemyślenia i odkrycia, kontynuuje w wyznaczony sposób. Może to być wypisanie kolejnych miar sprawdzających ekologiczność celu, ustalenie kompletnego grona uczestników projektu. Dzieła – są zadaniami polegającymi na wykonaniu pewnego jednorazowego ćwiczenia od A do Z. Na przykład może to być dokonanie wypieku ciasta według nowego przepisu (od przepisu do ciasta na talerzu), przeprowadzenie remontu mieszkania, wybór i zakup jakiegoś przedmiotu, praca twórcza (obraz, wiersz, film, kompozycja) itp. Zadanie domowe powinno mieć charakter maksymalnie praktyczny. Należy je omawiać w kategoriach wniosków i odkryć, których klient dokonał w trakcie realizacji zadania oraz po jego zakończeniu. Wnioski mogą również dotyczyć niewykonania zadania i przyczyn. Zadania domowe powinny być w miarę możliwości zapisane lub zarejestrowane. Są ćwiczeniem, są oparte na działaniach. Zatem wymiar zmagania, aktywności, konkretu ma kolosalne znaczenie dla powodzenia coachingu. Zadania mniej skuteczne lub w ogóle nieefektywne oparte są na myśleniu, zastanawianiu się, improwizowaniu. Stają się zbyt ulotne i na tyle niekonkretne, że nie przynoszą rezultatu w postaci trenowania, a tym samym nie wzmacniają ani nie tworzą nowych kompetencji. Feed-back Stałym elementem coachingu jest informacja zwrotna. Powinna być udzielana klientowi tak często jak to konieczne w kontekście realizowanych celów i efektów. Jednak nie nazbyt nachalnie i nie nazbyt często, żeby nie tworzyć efektu nieustannego poprawiania klienta. Podstawowym kryterium jest tutaj pytanie: Czy dzięki temu co teraz myślisz, mówisz, robisz przybliżasz się do określonego na wstępie rezultatu? Jeśli nie – Co cię zbliży do rezultatu? Czego potrzebujesz? Ważnym czynnikiem jest udzielanie feed-backu zawsze za zgodą klienta, oczywiście z zachowaniem zasad prawidłowego feed-backu lecz również tak szybko, jak to możliwe, czyli zaraz po wystąpieniu zachowania lub sytuacji, której dotyczy (Mam dla ciebie informację zwrotną, czy chcesz usłyszeć? Odpowiedź: tak lub nie). Ponadto informacja zwrotna powinna być udzielana przez coacha z pozycji obserwatora, czyli z dystansu, zawsze odniesiona do tego co obserwator może dostrzec lub usłyszeć. Tym samym nie polega ona na interpretacjach, domysłach czy też sugestiach ze strony coacha. Tego rodzaju zachowania należy uznać za błąd w coachingu. Ocena rezultatów Ostatnim elementem procesu coachingowego jest ocena osiągniętych rezultatów. Chociaż w coachingu unikamy ocen to jednak w finale sesji ważnym elementem jest ustalenie, czy klient osiągnął swoje zamiary i korzyści. Tym samym dokonujemy oceny przy pomocy wcześniej (na początku coachingu) ustalonych miar, dzięki którym możemy z łatwością odpowiedzieć, czy wskaźniki opisane w miarach zostały zrealizowane. Profesjonalny coaching jest procesem wynikowym, pracą o dzieło, a zatem oceniamy czy dzieło, na realizację którego się umówiliśmy, zostało zrealizowane i w jakim stopniu - tak co do ilości jak i jakości. Na przykład o ile procent przyrosła sprzedaż, jak wyraża się zadowolenie klientów; ile treningów biegowych odbywa klient i z jaką szybkością przebiega wyznaczony odcinek lub też ile razy zdarzyły się awarie danego urządzenia, jak poważne były i w jaki sposób je usuwano. Rys. Schemat coachingu Podsumowanie schametu coachingu Jeśli ktoś ma wątpliwości co do coachingu jako metody – to dobrze. Niech obiekcje pozwolą mu szukać skutecznego coachingu na wysokim, profesjonalnym poziomie. Naiwnym byłoby sądzić, że coaching zawsze i wszędzie, w każdym wydaniu jest super skuteczny. Zmiana, zwiększenie efektywności, poprawa jakości życia nie mogą nastąpić w wyniku uczestnictwa w jakiejś mowie motywacyjnej nawet najbardziej utalentowanego mówcy ani w trakcie eventu na kilkaset osób. Nie może tak się stać z tych samych powodów z jakich nie można się w ten sposób nauczyć prawidłowego backhandu, gry akordów na gitarze czy ewolucji na rowerze free ride. Coaching narodził się w sporcie. Dlatego oparty jest na efektywnym ćwiczeniu. Czasem jest to metoda prób i błędów, czasem po prostu żmudne dochodzenie do coraz wyższych kompetencji. Tak jak można nauczyć się gotować, tak można nauczyć się dowolnej umiejętności, rozwinąć dowolną kompetencję, inne zaś poprawić, wzmocnić, ulepszyć. Granicą są niektóre realia osobiste (np. fizyczna niepełnosprawność) oraz środowiskowe (np. w Polsce w warunkach naturalnych nie rosną bananowce). Wiele jednak początkowych przeszkód i ograniczeń można osłabić, ominąć lub usunąć – na tym polega jedno z podstawowych zadań coachingu. Jest nim praca nad motywacją, która sprzyja osiąganiu ponadprzeciętnych rezultatów. Coaching na wstępie określa na czym ma polegać poprawa, wzrost, ulepszenie. Dlatego model pracy coachingowej powinien zawsze zmierzać do osiągnięcia powziętego postanowienia i określonego miarami rezultatu. Jest zatem pracą opartą na wykonaniu dzieła. Ważnym warunkiem kontraktu coachingowego jest podsumowanie osiągniętych rezultatów. Z punktu widzenia klienta będą to uzyskane korzyści i zrealizowane potrzeby, które określał cel (jako zamiar) oraz wyrażał rezultat (jako osiągnięty stan faktyczny). Wynikowość coachingu jest również zapożyczeniem ze sportu i dlatego stanowi sama przez się miarę rzetelności metody. Albo zaplanowany wynik zostaje osiągnięty, albo nie. Za rodzaj zaproponowanego treningu odpowiada coach, za wykonywanie ćwiczeń prowadzących do zamierzonego rezultatu odpowiedzialny jest coachee. Coaching https://www.rafalszrajnert.pl/ (z ang. coaching – korepetycje, trenowanie, trening personalny) – interaktywny proces seo pozycjonowanie marketing rozwoju, poprzez metody związane z psychologią, realizowaniem procesu decyzyjnego do zaspokajania potrzeb, który pomaga pojedynczym osobom lub organizacjom w przyspieszeniu tempa rozwoju i polepszeniu efektów działania, osiągnięcia celu. Coaching Coaching jest procesem szkolenia, który poprzez postawienie odpowiednich pytań pomaga pojedynczym osobom lub organizacjom rozwijać się, zwiększać efektywności i osiągać cele. Zadaniem coachingu nie jest nauka, a pomoc przy jej realizacji. Odpowiednio zadane pytania mają na celu pobudzić do myślenia, ukierunkować na dany cel i optymalizację swoich działań. zestaw ćwiczeń coachingowych Spis treści - coaching Czym jest coaching? Czym coaching nie jest Rodzaje coachingu Inne formy wspierające rozwój Kiedy korzystać z coachingu? Coach w procesie coachingu Jak wybrać coacha? Schemat coachingu Czym jest coaching? Pierwszy krok w coachingu - Zanim zrobisz pierwszy krok jako coach lub jako klient coachingu, czyli osoba zainteresowana własnym treningiem, poznaj zasady. Zajmuję się coachingiem i edukacją w tym stosunkowo nowym zawodzie od 10 lat, a od ponad 25 psychoterapią, szkoleniami i tak zwanym rozwojem osobistym. Już samo doświadczenie w pracy z ludźmi pozwala mi odróżnić kiepską usługę od dobrej. Nie daj się zwieść. W branży coachingowej, podobnie jak w motoryzacyjnej, jest sporo szpachli, czyli pozorów. Lśniący lakier czasem kryje pod powłoką rdzę i załatane dziury, nie mówiąc o silniku, skrzyni biegów i zawieszeniu, które bywają bardzo zawodne. Profesjonalni sprzedawcy samochodów używają specjalnych urządzeń, żeby pomierzyć grubość lakieru by sprawdzić czy nie był pod spodem szpachlowany, to znów żeby przeanalizować poziom toksyczności spalin, czy też działanie komputera. Książka, którą masz przed sobą, jest takim zestawem pomiarowym pozwalających zmierzyć jakość coachingu. Pozwala również na poznanie najlepszych zasad tej dyscypliny wraz ze skutecznym modelem jej stosowania. Przejdź do całego artykułu na temat Czym jest coaching Czym coaching nie jest Nie każdy trening rozwoju jest coachingiem. Słowo „coaching” i kryjąca się za nim obietnica skuteczności zostało uogólnione przez dziesiątki osób, które skupiły się na osobistym zysku, który zamierzają czerpać bez względu na zasady i etykę coachingu, dopóki utrzymuje się trend wysokiej popularności wszelkiego rodzaju treningów rozwoju. Model, popularny zwłaszcza w USA, oparty na prezentacji scenicznej i tak zwanych mowach motywacyjnych, w których show uzależniony jest od technik wpływu społecznego i manipulacji, zagościł również w Polsce. Uczestnicy tego rodzaju oddziaływań przeżywają w ciągu kilku godzin, czasem nawet kilku dni, swego rodzaju „olśnienie”. Niestety odwraca się tu zasada coachingu, gdyż uczestnicy są bierni, zaś ich aktywność jest zazwyczaj jedynie pozorowana. Przedsięwzięcia oparte na iluzorycznym poczuciu zmiany, która rzekomo następuje „tu i teraz”, w sposób trwały, zyskują jednak popularność. W istocie potrzeba zmiany jest realizowana zastępczo, powierzchownie poprzez mówienie o niej, nie zaś poprzez dokonywanie zmiany realnej. W efekcie zmiana czyli poprawa jest tłumiona. Oczywiście, po spadku wysokiego poziomu hormonów pobudzonych do aktywności ekscytującym przedstawieniem, poziom motywacji również wraca do normy. Niestety w niektórych przypadkach ukryty zamiar tego rodzaju prelegentów pozostaje – kompulsywne przywiązanie odbiorców do ekscytującego przeżycia. Mechanizm jest identyczny jak w przypadku hazardu. Przejdź do całego artykułu na temat Czym coaching nie jest Rodzaje coachingu Wraz z rozwojem metody coaching zaczął się różnicować. Obecnie na rynku polskim spotyka się nawet kilka rodzajów coachingu, a pracujący profesjonalnie coachowie coraz bardziej specjalizują się w przyjętej metodzie i konkretnym zakresie działań. Coaching biznesowy (Business coaching) - Ten rodzaj coachingu ma najczęstsze zastosowanie w organizacjach biznesowych, lecz również urzędach, firmach usługowych, redystrybucyjnych, sprzedażowych i innych. Wszędzie tam, gdzie materią działania człowieka jest praca i tym samym konieczność wykonywania zadań zgodnie z procedurami, zwiększanie efektywności, utrzymywanie wysokich standardów, a także innowacyjność i elastyczność biznesowa. W przypadku pełnienia funkcji menedżerskich coaching skupi się na polepszeniu standardów zarządzania – poprzez lepszą alokację zasobów materialnych i niematerialnych, sprawniejsze kontrolowanie zadań, planowanie i egzekwowanie wyników, lecz przede wszystkim skupi się na czynnikach automotywacyjnych i motywacyjnych w miejscu pracy i w związku z pełnioną rolą zawodową. Przedmiotem zainteresowania coachingu biznesowego będzie też polepszanie relacji wewnątrz zespołów pracowniczych oraz podniesienie efektywności w miejscu pracy. Najbardziej ogólnym zadaniem coachingu biznesowego jest stymulowanie rozwoju kompetencji zawodowych poprzez doskonalenie umiejętności prowadzących - z jednej strony do zapewniania wysokiej jakości pracy oraz realizowania obowiązujących standardów, z drugiej zaś do koniecznej innowacyjności poprzez pobudzenie kreatywności. Przejdź do całego artykułu na temat Rodzaje coachingu Inne formy wspierające rozwój Jaka jest różnica miedzy coachingiem, a terapią lub poradą psychologa? Czym różni się coaching od mentoringu? Jak szybko wytłumaczyć czym zajmuje się coaching? Sprawa z pozoru nie jest prosta, gdyż różne szkoły i modele coachingu podają czasem sprzeczne, a niekiedy nawet wykluczające się definicje. Jednak dzięki Matrycy Edukacyjnej z łatwością znajdziesz wszystkie potrzebne ci odpowiedzi oraz informacje dotyczące pytań: czym różni się coaching od innych oddziaływań? Gdzie się plasuje? W czym się różni od innych metod? Matryca edukacyjna - Dzięki Matrycy edukacyjnej możesz znaleźć odpowiedź na pytanie, jakie zastosować metody w kwestii osobistych wyborów lub problemów, które przeżywasz lub jako coach w odpowiedni sposób dostosować narzędzia edukacyjne do potrzeb swojego klienta. Możesz również w skuteczny sposób uporządkować większość procesów edukacyjnych w organizacji, w której pracujesz. Matryca dotyczy czterech skrajnych postaw wobec edukacji, a tym samym wobec dokonywania zmian: swobody i dyrektywności, gotowych rozwiązań i rozwiązań kreatywnych. Przejdź do całego artykułu na temat Inne formy wspierające rozwój Kiedy korzystać z coachingu? Skuteczny trening -Dobry trener potrafi nawet z przeciętnego zawodnika zrobić dobrego gracza. Początkowo słabszy od innych tancerz, przeciętny piosenkarz albo muzyk, źle ubrana businesswoman, młody kucharz, właściciel kiepsko prosperującej restauracji może pod wypływem treningu stać się, jeśli nie super mistrzem, to sprawnym profesjonalistą. Przyglądając się sukcesom innych ludzi często dostrzegamy jedynie efekt końcowy, jednak jest on skutkiem wytężonej pracy w zaciszu sal treningowych, studia nagraniowego albo kuchni. Tam odbywa się właśnie coaching. Zgodnie przyjmuje się, że popularność coachingu pojawiła się wraz z książką Timothy Gallwey`a The Inner Game [tłum. polskie Wewnętrzna gra]. Gallwey był przez lata trenerem tenisa. W czasie wieloletniej pracy z zawodnikami odkrył, że skuteczność i wyniki w grze zależą bardziej od tego co zawodnik myśli, niż od tego jak wytrenowaną ma rękę, mięśnie oraz jaką ma technikę uderzenia w piłkę. W latach 70. XX wieku to była szokująca teza. Sukcesy sportowe zależą przede wszystkim od tego, co zawodnik ma w głowie, a dopiero potem od tego co ma w rękach, czy nogach! Przykładem są tak zwani niepełnosprawni sportowcy. Już samo określenie jest żenująco niesprawiedliwe, gdyż ich pozorna niepełnosprawność przewyższa wielokrotnie pozorną sprawność ludzi spędzających życie na kanapie. Przejdź do całego artykułu na temat Kiedy korzystać z coachingu? Coach w procesie coachingu Zasoby w coachingu - Zasobem w coachingu jest wszystko czym dysponujesz. Od technologii, maszyn i sprzętu poprzez wszystkie elementy związane ze środowiskiem, w którym działasz. Zatem nie tylko sprzęty, lecz również przyroda, obowiązujące prawo i współpracujący z tobą ludzie. Wszystko to co jest na zewnątrz, co można kupić, wynająć, pozyskać oraz to, co jest w miarę niezmienne i stałe, jak położenie geograficzne czy systemy polityczne. Zasobem może być jednak również wszystko to co wewnątrz, czyli konkretne umiejętności, doświadczenia, a także cechy charakteru oraz nawyki myślowe. W przypadku zespołu zasobem wewnętrznym jest jego potencjał, zgranie, emocje, które towarzyszą pracy zespołowej oraz oczywiście wszystkie pozostałe elementy jak np. suma cech charakterów członków grupy. Zasobami zewnętrznymi dla grupy będą wszystkie elementy systemu, w którym zespół działa. Na przykład dla zespołu sportowego będzie to jego klub, trenerzy, liga w której startuje, kadra trenerska itd. , dla zespołu pracowniczego - firma, kierownictwo, branża itd., dla zespołu lekarzy – szpital, system opieki zdrowotnej, firmy farmaceutyczne itd. Przejdź do całego artykułu na temat Coach w procesie coachingu Jak wybrać coacha? Wybór coacha zarówno na potrzeby organizacji jak dla i dla osobistego rozwoju to niełatwa decyzja. Na rynku funkcjonuje spora rzesza coachów freelancerów, wiele firm coachingowych i jeszcze więcej szkół, kursów, a także studiów podyplomowych. Na przykład większość dużych uczelni humanistycznych, menedżerskich i ekonomicznych w znanych ośrodkach akademickich proponuje podyplomowe studia coachingu. Nie brakuje również prywatnych szkół i kursów. Podobna tendencja utrzymuje się w całej Polsce, również w mniejszych ośrodkach. Również z tych powodów istnieje zamieszanie definicyjne i kompetencyjne. Niektóre z definicji i podejść wzajemnie się wykluczają. Nieuniknionym i naturalnym zjawiskiem jest też silna konkurencja. Skuteczność coachingu oprócz szczególnej relacji interpersonalnej jaka zawiązuje się między coachem i coachee zależy od kliku czynników, które stosunkowo łatwo określić a następnie wskazać. Odnotujmy najważniejsze z nich a jednocześnie nietrudne do specyfikacji. Zawierają się one w następujących pytaniach:... Przejdź do całego artykułu na temat Jak wybrać coacha? Schemat coachingu Poniżej wyszczególniony został schemat procesu coachingowego, który warto stosować w przebiegu wspólnej pracy z klientem lub w autocoachingu. Niektóre elementy jak feed-back, zadania domowe, ćwiczenia towarzyszą całemu procesowi i są powtarzane wielokrotnie. Ilekroć pojawia się impas zazwyczaj należy wrócić do kroku pierwszego – ustalenia celów. Najczęściej elementy hamujące, spadek motywacji, opór pojawiają się wówczas, gdy klient przestał utożsamiać się z celami, realizuje cele zbyt mało motywujące lub wtedy, gdy realizował cele zastępcze, pod którymi kryją się nieuświadomione lub utajnione cele właściwe. Wówczas powrót do kroku pierwszego (ustalenie i zwymiarowanie celów), nawet w bardzo już zaawanasowanym coachingu, pozwala na wzrost motywacji i uzyskanie spodziewanych efektów w finale coachingu. Cel - Ustal i zapisz swój cel. Używaj pierwszej osoby liczby pojedynczej. Pamiętaj cel to zamiar (np. chcę wyjechać na tygodniowe wczasy w lipcu). Cel określa kierunek dążenia, czyli dokąd i w jakim celu zmierzasz? Powinien być sformułowany bez zaprzeczeń – co chcę uzyskać, osiągnąć, dokąd zmierzam (bez zaprzeczeń – np. czego nie chcę). Jeśli pojawia się zaprzeczenie, ustal – co chcesz uzyskać pozytywnego w zamian za to, czego nie chcesz (np. nie chcę czuć się zmęczony po wykonaniu ćwiczeń gimnastycznych). Co chcesz w zamian? (np. chcę czuć energię). Przejdź do całego artykułu na temat Schemat coachingu Charakterystyka Osoba, która korzysta z usług coacha określana jest mianem coachee lub klientem[1]. Coachowie pracują z klientami w zakresach związanych z biznesem, rozwojem kariery, finansami, zdrowiem i relacjami interpersonalnymi. Dzięki coachingowi klienci ustalają bardziej konkretne cele, optymalizują swoje działania, podejmują lepsze decyzje i pełniej korzystają ze swoich naturalnych umiejętności[2]. Coaching jest procesem, którego głównym celem jest wzmocnienie klienta oraz wspieranie go w samodzielnym dokonywaniu zamierzonej zmiany w oparciu o własne odkrycia, wnioski i zasoby. Cechy charakterystyczne coachingu, jako dyscypliny:[3]. jest dobrowolny wyklucza jakąkolwiek dyrektywność np. ze strony coacha pomaga ludziom uczyć się, a nie jest po to, by ich uczyć jest zbudowany na bazie pytań pobudza do myślenia dokonuje się w atmosferze szacunku i pełnej akceptacji dla wartości klienta prowadzi do świadomego dokonywania zmian skupia się na osiąganiu celów Istotą szkolenia jest wykorzystanie zasobów: wiedzy i umiejętności już posiadanych oraz odpowiednie zmotywowanie i towarzyszenie klientowi w celowym usprawnianiu jego funkcjonowania. Coaching to indywidualna praca z coachem, pozwalająca rozpoznać klientowi jego umiejętności, zdolności i talenty oraz pełniej wykorzystać potencjał. Coaching jest zorientowany wyłącznie na teraźniejszość i przyszłość, ponieważ przeszłości nie możemy zmienić. Coaching pomaga przekraczać bariery, rozszerzać strefę komfortu, poznać lepiej samego siebie, podnieść poczucie własnej wartości, znaleźć równowagę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym[4]. Trener zachowań, trener podejmowania decyzji (coach)[edytuj | edytuj kod] Główny artykuł: Coach (osoba). Trener "nie musi mieć doświadczenia ani specjalistycznej wiedzy w dziedzinie", która jest przedmiotem szkolenia zachowań, podejmowania decyzji ("coachingu"). Posiadanie wiedzy specjalistycznej może być pomocne, ponieważ jednak coach w relacji z klientem "nie pełni funkcji mentora, konsultanta czy doradcy", taka wiedza nie jest niezbędna. W sporcie – dobry trener, np. zespołu skoczków narciarskich, nie musi mieć na swoim koncie tytułu mistrza świata w tej dyscyplinie, aby osiągnąć ze swoim zespołem sukces, ale powinien być specjalistą w dyscyplinie, w której trenuje zawodników. Trener sportowy często jest zarówno coachem (w rozumieniu tego artykułu), mentorem, doradcą, a czasami też konsultantem. W obydwu przypadkach najistotniejsze będą kwalifikacje coacha, związane z kierowaniem procesami uczenia czy dokonywania zmian. Relację coacha z klientem można określić jako partnerską. Coach nie podchodzi do klienta z pozycji eksperta, autorytetu czy osoby uzdrawiającej. Coach i klient wspólnie ustalają cel, format i oczekiwane wyniki ich pracy. Klient nie zrzuca odpowiedzialności za powyższe na coacha ani też coach nie decyduje się na podjęcie pełnej odpowiedzialności za całość procesu[5]. Wątpliwości[edytuj | edytuj kod] Coaching jest odpowiedzią na ludzkie stresy i zapotrzebowanie bycia ciągle bardziej efektywnym we współczesnym konkurencyjnym społeczeństwie. Nie ma jasnych relacji między twórcami i praktykami coachingu a środowiskami akademickimi. Z drugiej strony specjaliści od coachingu obiecują pomoc we wszystkich problemach na zasadzie: "sam powinieneś wiedzieć, jak to rozwiązać". Jak dotychczas, coaching jest najbardziej zaawansowany w dziedzinie sportu. Obecnie teorie coachingu można zaliczyć jeszcze do paranauki, jednakże wydaje się, że mimo licznych wątpliwości, prędzej czy później coaching stanie się istotnym i praktycznym działem psychologii stosowanej z teoretycznymi podstawami naukowymi, bazującymi na modelach socjo-kognitywistycznych, jak inteligencji, samoświadomości czy zarządzania motywacjami racjonalnymi i irracjonalnymi (ang. motivation management).[potrzebny przypis] Przyczyny oporu pracowników Metody przeciwdziałania oporowi Zmiana uniemożliwia działanie w sposób, do którego przywykli pracownicy. Wskazanie korzyści płynących z działania nowych metod. Brak zrozumienia istoty zmiany i wiary w realność jej powodzenia. Szczegółowe zapoznanie pracowników z istotą i korzyściami coachingu. Pracownicy stają wobec konieczności zmiany głęboko zakorzenionych przekonań. Przedstawienie, jak inni, np. menedżerowie, zmieniają swoje przekonania w wyniku pojawienia się badań, przeczących ich poprzednim poglądom. Wykazanie, że nowe przekonania niekoniecznie muszą się wiązać ze zmianą starych i mogą je wzbogacać. Brak zaufania do coacha. Uświadomienie pracownikom, że profesjonalista nie jest związany z danym przedsiębiorstwem, a więc jest zdystansowany wobec jego spraw wewnętrznych. Panuje przekonanie, że zmiana została narzucona odgórnie. Przekonanie zespołu do słuszności wprowadzenia danej zmiany przez przełożonych, przedstawianie korzyści płynących ze zmian bezpośrednio dla pracowników oraz firmy. Opór przed nową sytuacją, lęk przed odczuciem swojej niekompetencji. Uświadomienie pracowników o roli coacha, jego indywidualnym podejściu i nakierowaniu na pomoc i rozwój. Strach przed brakiem czasu na bliżej nieokreślone rozmowy o rozwoju zawodowym. Wprowadzenie coachingu ma na celu usprawnienie pracy oraz efektywne gospodarowanie czasem. Obawa przed zmianą organizacji pracy. Uświadomienie pracownikom, że rutyna źle wpływa na ich rozwój osobisty. [potrzebny przypis] Rodzaje coachingu[edytuj | edytuj kod] Ta sekcja od 2013-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. Coaching personalny – nastawiony na rozbudowę sfery wewnętrznej człowieka. Life coaching – nastawiony na relacje i życie osobiste. Coaching medyczny – zajmujący się pracą z pacjentami oraz personelem medycznym. Coaching zawodowy – związany z rozwojem, karierą. Executive coaching – praca z kadrą zarządzającą przedsiębiorstw. Coaching inwestycyjny – związany zazwyczaj z osobistymi inwestycjami (patrz też: Doradztwo finansowe, Doradztwo inwestycyjne). Coaching biznesowy – nastawiony na rozwój biznesu. Coaching grupowy – nastawiony na radzenie sobie z podobnymi wyzwaniami, przed którymi stoją uczestnicy szkolenia, np. problemy w związkach, relacjach w środowisku pracy, efektywność, przywództwo według Coaching Institute Polska. Diet coaching - nastawiony na budowanie zdrowych nawyków żywieniowych i trwałą zmianę destrukcyjnych przekonań/zachowań dot. jedzenia, konsekwentnie dąży do uzyskania zdrowej, stabilnej wagi ciała. Inne formy wspomagania rozwoju[edytuj | edytuj kod] Mentoring – starszy, bardziej doświadczony kolega udziela rad. Demonstrowane przez niego zachowania stanowią wzorzec do naśladowania. Wspomaga w ten sposób rozwój kompetencji. Bardzo użyteczna metoda wdrażania do pracy nowo zatrudnionego pracownika. Doradztwo – praca z klientem nieusatysfakcjonowanym swoim życiem (lub efektami swoich działań zawodowych), potrzebującym przewodnictwa i porady. Terapia – praca z klientem, który potrzebuje usunięcia psychologicznych lub fizycznych symptomów. Najczęściej ukierunkowana jest na poszukiwanie w przeszłości przyczyn stanu aktualnego, aby dokonać pożądanych zmian (uwolnienia od "emocjonalnego bólu"). Konsulting – konsultant zapewnia ekspertyzę i rozwiązuje problemy biznesowe lub pomaga w rozwoju biznesu jako całości. Konsultant ma do czynienia z nadrzędnymi organizacjami lub ich poszczególnymi częściami, a nie z jednostkami składającymi się na nie. Konsultanci mają jedynie pośredni wpływ na jednostki. Nauczanie – nauczanie jest przekazywaniem wiedzy przez nauczyciela uczniowi. Nauczyciel wie coś, czego nie wie uczeń. Odwrotnie dzieje się w przypadku coachingu. Klient jest ekspertem i to klient zna odpowiedzi, a nie coach. Szkolenie – zajęcia pozaszkolne mające na celu uzyskanie, uzupełnienie lub doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych lub ogólnych potrzebnych do wykonywania pracy, w tym umiejętności poszukiwania zatrudnienia. On the job training – szkolenie podczas wykonywania obowiązków służbowych, praca trenera z osobą szkoloną w normalnych sytuacjach zawodowych. Trener obserwuje, dostarcza informacji, daje wskazówki i udziela rad. |